“De uitbreiding van natuurgebieden is cruciaal voor de biodiversiteit in Nederland”
Het Nationaal Dashboard Biodiversiteit biedt inzicht in hoe het gaat met de biodiversiteit en welke factoren ertoe doen op landelijk niveau. In geen enkel Europees land worden zo veel planten- en diersoorten bedreigd als in Nederland, stellen de organisaties achter het dashboard. We spreken Coenraad Krijger, directeur van IUCN NL, over de belangrijkste uitdagingen.
- Als je naar de resultaten op het dashboard kijkt: waar laten we in Nederland kansen liggen?
“Wat ik belangrijk vind om te vermelden is dat we vooral niet de grote, moeilijke ‘kansen’ moeten laten liggen en alleen aanpakken wat op korte termijn haalbaar is. Mensen richten zich graag op wat praktisch mogelijk is, zoals nestkasten en bijenhotels. Natuurlijk is dat belangrijk, maar wat nog veel meer prioriteit heeft, is de uitbreiding en kwaliteit van onze natuurgebieden. Biodiversiteitsherstel draait om in heel het land meer ruimte bieden aan andere soorten dan de mens en de door ons gehouden dieren. Het grootste gedeelte van ons land wordt echter agrarisch ingezet en heeft te kampen met pesticidegebruik, watervervuiling en te veel stikstof. Als je deze grote oorzaken van de achteruitgang van de biodiversiteit niet aanpakt, komen we er niet.”
- Hoe zit het dan met de gebieden die nu beschermd worden, zoals die onder Natura 2000 vallen?
“De kleine, beschermde ‘Natura 2000’-gebieden zijn de kroonjuwelen van de Nederlandse natuur. Op deze kleine, gefragmenteerde stukken land leven soorten die op uitsterven staan en die belangrijk zijn voor Europa als geheel. Deze snippers natuur zijn vaak omgrensd door intensieve landbouw, terwijl we eigenlijk een bufferzone zouden moeten creëren én ervoor zorgen dat gebieden verbonden worden. Om ook een positieve noot te noemen: het gaat wel relatief goed met onze bossen, binnen en buiten de gebieden van Natura 2000. Dat komt door de manier waarop we sinds de jaren negentig de bossen beheren. We laten bijvoorbeeld meer dood hout liggen, waarvan insecten en paddenstoelen kunnen profiteren.”
- Er is nog veel oranje en rood gekleurd in het dashboard. Oranje betekent dat extra inspanningen nodig zijn, rood wil zeggen dat een doel ‘steeds verder uit zicht’ raakt. Daar wil je als individu ook graag iets aan doen. Wat is dan mogelijk?
“Ik benadruk steeds dat we de grote problemen als eerste moeten aanpakken, maar toch kun je thuis, op kleine schaal, ook iets betekenen voor de biodiversiteit. Zet bijvoorbeeld inheemse planten in je tuin. Van niet-inheemse bloemen, soorten die uit andere landen komen, kunnen de larven van onze bestuivers vaak niet leven. En zonder deze bestuivers hebben we al snel een probleem met bijvoorbeeld fruit in boomgaarden, zoals appels en kersen. Van appels en aardbeien tot koffie en chocolade, een belangrijk deel van de voedselgewassen wereldwijd wordt bevrucht door wilde bestuivers.”
Geen stoplichten op groen
Adessium Foundation steunt de ontwikkeling van het Nationaal Dasboard Biodiversiteit. In ons programma Natuur & Leefomgeving zetten we onder meer in op de vermindering van drukfactoren op de waardevolle natuur. De doelen die in het dashboard worden gemonitord, komen voort uit Nederlandse en Europese wetgeving en VN-afspraken waaraan Nederland zich heeft gecommitteerd. Directeur Coenraad Krijger van IUCN NL: “Dit dashboard voorziet ook het nieuwe kabinet van betrouwbare, wetenschappelijk onderbouwde informatie over hoe Nederland ervoor staat met de biodiversiteit en de belangrijkste factoren die erop inwerken. Geen van de stoplichten staat op groen en dat spreekt boekdelen over de noodzaak om meer te doen voor biodiversiteitsherstel.” De doelgroepen zijn onder meer: (natuur)organisaties die veel land bezitten, gemeenteraden, provincies, nationaal opererende bedrijven. De deelnemende organisaties: IUCN NL, Naturalis Biodiversity Center, SoortenNL en Sovon Vogelonderzoek Nederland